Nu we met z’n allen steeds ouder worden springen de onvolmaaktheden van ons geheugen steeds meer in het oog. Als we ouder worden vergeten we meer en als onze herinnering aan vroeger op latere leeftijd juist scherper wordt is het de vraag hoe betrouwbaar die herinneringen zijn. Hebben we het allemaal wel echt zo meegemaakt? En wat als we ons dingen juist liever niet willen herinneren? Zijn we niet veel meer gebaat bij vergeet-technieken dan bij geheugentraining? En maakt Google intussen ons geheugen niet lui?
Samen met journalist/schrijver Leon Verdonschot onderzoekt VPRO Thema hoe betrouwbaar ons geheugen nu eigenlijk is en hoe we ons geheugen optimaal kunnen benutten. Om te kijken of Verdonschot zijn eigen geheugen kan verbeteren gaat hij in training bij Joshua Foer, die in zijn bestseller Het geheugenpaleis de fijne kneepjes van de geheugentraining uitlegt. We volgen een man die zo twijfelt over zijn geheugen dat hij zich laat testen op beginnende dementie. Ook zien we een methode om nare herinneringen met terugwerkende kracht zo te bewerken dat ze niet langer als naar worden ervaren.
De pers over Ons geheugen:
‘Een avondje breinreizen met de VPRO. Het blijkt dat niets zeker is. Waarheid, leugen, heden of verleden, alles staat op losse schroeven. Samen met twee vrienden van vroeger probeert Leon Verdonschot een avond bij een concert van Fish te reconstrueren. Uiteraard houden de mannen er verschillende versies op na. Want wie had nou het spandoek gemaakt? Arjan of Leon? Of was er helemaal geen spandoek? (…) Deze anderhalf uur durende documentaire is zeker de moeite waard. Voor mensen die last hebben van hypochondrie kunnen sommige beelden schokkend zijn. Zoals de vrouw met alzheimer die haar dochter begroet als haar zus. Of de schattige oudere meneer die zich laat onderzoeken omdat hij steeds vergeetachtiger wordt. Maar niet getreurd: alzheimer is niet besmettelijk. Slechts erfelijk.’ (De Volkskrant, 2 juni 2012)
‘Een uitzending, die de misvatting ontkracht dat ons geheugen werkt als een videorecorder. Interessant is een gesprek met twee forensisch psychologen over pseudo-herinneringen. Ook de poging van ene Mila om van haar vliegangst af te komen met behulp van EMDR – een methode die traumatische herinneringen aanpakt, is intrigerend’. (NRC Handelsblad, 2 juni 2012)
Bekijk hier het fragment uit Ons geheugen over EMDR: