De Hokjesman gaat op zoek naar de ware katholiek. Op zijn weg ontmoet hij beneden en boven de rivieren katholieken die hun geloof op zeer uiteenlopende manieren beleven en tot uitdrukking brengen. Zo ervaart hij het onderscheid tussen orthodoxie en vrijzinnigheid.
Waar komt die veelvormigheid vandaan? Wat maakt iemand een goed katholiek? Hoe gaan de moderne Nederlandse katholieken om met eeuwenoude tradities en voorschriften die zo typerend zijn voor de katholieke kerk? En wat maakt de door schandalen en imagoschade geplaagde kerk toch opnieuw aantrekkelijk voor jonge katholieken?
De pers over De Katholieken:
”Schaap zoekt paap’, kopte de VPRO Gids jolig boven een stukje over de speurtocht van Michael Schaap naar de ‘ware katholiek’, maar in de uitzending zelf was van vooringenomenheid niets te merken. Schaap zocht onder en boven de rivieren naar hoe katholieken hun geloof beleven en hij deed dat, zoals in al zijn Hokjesman-uitzendingen, als een observator.
Zijn driedelig pak met strik zorgt fysiek voor de juiste afstand, zijn open vraagstelling voor compensatie in nabijheid. ‘Wat maakt een katholiek tot een goede katholiek?’, wil hij weten van een vrijzinnig-gelovige in het bisdom Haarlem. En van een pastoor in Banholt: ‘Is Limburg nog een rooms-katholieke provincie?’
Prachtig zijn de beelden waarin de VPRO-presentator stilletjes opduikt achter twee jonge katholieken die over Maria filosoferen. De veldwerker in optima forma. Of zijn verkenning van het bisschoppelijk paleis in Haarlem. Hij tikt op de kluis – die klinkt niet vol – opent een keukenkast en toont ons een bisschoppelijk koffiekopje. In de koelkast treft hij wijn en cola, in de strijkkamer de onderbroeken van de monseigneur.
Zijn ontmoeting met bisschop Punt is meer een antropologische studie dan een interview. Niets over het eeuwige rijtje abortus, euthanasie en homo’s. Nee, Schaap trekt de sigarendoos op tafel open, en kijkt de prelaat vragend aan. ‘Ik rook er een paar per dag’, bekent hij. Schaap informeert: ‘Wat doet u op uw vrije avond?’ Punt: ‘Dan kijk ik wel eens tv, maar ik ben een zapper.’
We zien hoe de bisschop zich kleedt voor de mis en horen Schaap als in een sinterklaasrijm: ‘De staf? Waar is de staf? Daar is de staf!’ Ook in voice-overs is ‘De Hokjesman’ een toonbeeld van smaak.’
(Willem Pekelder in Trouw, 27 oktober 2014)
Illustratie Bart Koolen, apbart.nl